Co dalej z elektrośmieciami?

W tym tygodniu Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Jak informuje Ministerstwo Ochrony Środowiska, projekt zawiera regulacje wynikające z dyrektywy 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Czego zmiany dotyczą? Oczywiście chodzi o zwiększenie masy zbieranego zużytego sprzętu, co wiąże się z osiągnieciem minimalnych poziomów zbieranych tego typu odpadów, a także ich odzysku oraz przygotowania do ponownego zużycia. I tak:

1. do końca 2015 roku przedsiębiorca wprowadzający na rynek sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych musi osiągnąć dotychczasowy minimalny poziom zbierania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych w wysokości minimum 35% masy wprowadzonego na rynek sprzętu w poprzednich 3 latach;
2. od 1 stycznia 2016 roku do 31 grudnia 2017 roku wprowadzający sprzęt zobowiązany zostanie do osiągnięcia minimalnych rocznych poziomów zbierania zużytego sprzętu nie mniej niż 40% masy sprzętu wprowadzonego do obrotu w poprzednich 3 latach;
3. w 2018 roku wprowadzający sprzęt zobowiązany zostanie do osiągnięcia minimalnych rocznych poziomów zbierania zużytego sprzętu nie mniej niż 50% masy sprzętu wprowadzonego do obrotu w poprzednich 3 latach;
4. w 2019 roku wprowadzający sprzęt zobowiązany zostanie do osiągnięcia minimalnych rocznych poziomów zbierania zużytego sprzętu nie mniej niż 55% masy sprzętu wprowadzonego do obrotu w poprzednich 3 latach;
5. w 2020 roku wprowadzający sprzęt zobowiązany zostanie do osiągnięcia minimalnych rocznych poziomów zbierania zużytego sprzętu nie mniej niż 60% masy sprzętu wprowadzonego do obrotu w poprzednich 3 latach;
6. od 1 stycznia 2021 roku wprowadzający sprzęt zobowiązany zostanie do osiągnięcia minimalnych rocznych poziomów zbierania zużytego sprzętu nie mniej niż 65% masy sprzętu wprowadzonego do obrotu w poprzednich 3 latach.

To jednak nie jedyne zmiany w ustawie. W celu ograniczenia nielegalnego transportu odpadów nałożono wymóg wobec przewożącego do okazania dokumentów, iż przewozi produkty, a nie odpady. Także pewne regulacje prawne mają ograniczyć nielegalny demontaż ZSEE - obowiązuje zakaz zbierania niekompletnego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego przez inne podmioty niż PSZOK-i, zakłady przetwarzania, czy odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
Także zmienia się sposób prowadzenia audytu zewnętrznego, które będą miały na celu sprawdzenie czy organizacje odzysku ZSEE oraz zakłady przetwarzania przestrzegają prawa ochrony środowiska.

(Nie)energooszczędne żarówki halogenowe

Jak donosi brukselska organizacja Coolproducts, żarówki halogenowe, oznaczone jako "eko", zużywają do 10krotnie więcej energii niż żarówki ledowe. Przez to tego typu żarówki jednocześnie nie są produktami ekologicznymi. Według portalu Forbes żarówki halogenowe produkowane np. przez Osram lub Philips są klasy C i D. A właśnie tego pokroju produkty mają być zakazane na rynku europejskim do 2016 roku.

Nowoczesne techniki systemu gromadzenia i odbioru strumienia odpadów

Podmioty prywatne jak i publiczne nie ustają w poszukiwaniu nowoczesnych technik usprawniających system gromadzenia i odbioru strumienia odpadów. Coraz bardziej popularne stają się innowacyjne rozwiązania podziemnego składowania śmieci, częstokroć uposażone w elektroniczne systemy informacji.

zdj

Podmioty odpowiedzialne za gospodarkę odpadami poszukują nowych rozwiązań w zakresie gromadzenia i odbioru odpadów, które usprawniłoby cały system utrzymania porządku. Ich celem jest wypracowanie w tym obszarze jak największych oszczędności, co może częściowo zapewnić automatyzacja odbioru śmieci. Drugą ważną kwestią jest aspekt estetyczny i higieniczny gromadzenia odpadów. W miastach, zwłaszcza w reprezentatywnych ich częściach, ten element odgrywa coraz większą rolę.

Jednym z nowszych rozwiązań, które coraz chętniej wdrażane są w sektorze publicznym jak i prywatnym są systemy podziemnego gromadzenie odpadów. Funkcjonują one jako alternatywa dla tradycyjnych, naziemnych koszy, które są obiektem chuligańskich wybryków  i zajmują stosunkową dużą powierzchnię. Podziemny kosz, przez swą budowę uniemożliwia dewastacje a pillar, czyli kiosk wrzutowy, jedyny nadziemny element, służy do sprawnego wrzucania śmieci.

Takie rozwiązanie ma również aspekt higieniczny. Dzięki szczelnym zamknięciom odpadów w koszu, nie wydostają się z niego zapachy, ale również stanowi on dogodne zabezpieczenie przed insektami i gryzoniami. Co więcej, szczelne komory pojemników wykluczają możliwość przeniknięcia ewentualnych odcieków nieczystości jak i produktów ubocznych (np. gazów) do gruntu.

Z ekonomicznego punktu widzenia koszt postawienie instalacji z podziemnym koszem śmieciowym jest mniejszy niż wybudowanie wiaty z tradycyjnymi pojemnikami. Dzięki dużej pojemności (do 5 m³) jak i wmontowanym czujnikom objętości i systemu wysyłania informacji o przepełnieniu,  kosze mogą być rzadziej opróżniane, nawet raz w tygodniu, co znacznie redukuje koszty ich wywozu. Dodatkowo, takie rozwiązania oszczędzają miejsce a wolniejszy rozkład śmieci z uwagi na stałą temperaturę podgruntową chroni środowisko przed zanieczyszczeniami.

Budowa, obsługa i opróżnianie takich podziemnych pojemników jest stosunkowo prosta. Składają się one bowiem ze stalowego kontenera, który jest umieszczony w prefabrykowanym żelbetowym silosie. Opróżnianie koszy odbywa się za pomocą samochodu wyposażonego w wysięgniki, który wyciąga kontener wraz z kioskiem wrzutowym i podłogą dookoła. Ewentualnie, w zależności od typu pojemnika, możliwe jest również hydrauliczne ich podnoszenie przez standardowe śmieciowozy.

Większość elektronicznych systemów aktywowanych kartą umożliwia ewidencję użytkowników. Dodatkowo, systemy te wysyłają sms’em powiadomienia, raporty użytkownika, informacje o nieprawidłowym działaniu czy konieczności opróżnienia kosza. Opcje te wydają się szczególnie przydatne w przemysłowej produkcji odpadów, gdzie funkcje rozliczania i ewidencjonowania śmieci odgrywają bardzo ważną rolę.

Nowoczesne technologie i rozwiązania w gospodarce odpadami są niezbędnym narzędziem poszukiwania oszczędności jak i dbałości o środowisko czy estetyczną stronę. 

Upcycling z ekonomicznego, ekologicznego i artystycznego punktu widzenia

Nie od dziś wiadomo, że w ekologii drzemie ogromny potencjał ekonomiczny, nie tylko z uwagi na oszczędność surowców, energii czy dbałość o środowisko. Upcyclingowe firmy zdobywają coraz większą popularność a miejsce w tym sektorze jest zarówno dla małych przedsiębiorstw, domowych pracowni jak i większych firm.

fot

Upcykling, w najogólniejszym rozumieniu, to takie przetwarzanie odpadów w wyniku którego powstają produkty o wyższej wartości niż same surowce. Tym różni się od recyklingu, że materiały wykorzystywane, nie są bazą nowych produktów, ale poprzez kreatywne ich zastosowanie stają się nowymi produktami samymi w sobie. Chodzi więc o pewien rodzaj efektu synergii, który uzyskujemy dzięki połączeniu odpadów i twórczych pomysłów. Pojęcie to wywodzi się z książki „Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things” Williama McDonough’a oraz Michaela Braungart’a.

Jedną ze słynniejszych firm zajmujących się na masową i komercyjną skale upcyklngiem jest TerraCycle. Spółka ta została założona w 2001 r. przez Toma Szaky. Obecnie, jest ona powszechnie uważana za światowego lidera w zakresie zbierania i ponownego wykorzystania odpadów poużytkowych, zwłaszcza tych nienadających się do tradycyjnego recyklingu, np. opakowań po chipsach, sokach czy pastach do zębów. Oferuje atrakcyjne produkty wytworzone na podstawie odpadów zbieranych wspólnie z klientami. TerraCycle specjalizuje się między innymi w efektownych torbach, elementach wyposażenia wnętrz, przyborach szkolnych czy zabawkach.
 Polską reprezentacją w upcyclingowym rynku są sklepy ho-lo i ijoijo, które ukierunkowane są w głównej mierze na produkcję toreb z banerów reklamowych i węży strażackich. Firma ta łączy w wyjątkowy sposób najnowsze trendy wzornictwa z kunsztownym wykonaniem. Cały asortyment powstaje z wysokogatunkowych materiałów pozyskanych ze zużytego sprzętu i materiałów reklamowych. Torby (jak i portfele, plecaki, piórniki) produkowane są w kilkunastu stylach, rozmiarach i kolorach a ich ceny oscylują od kilkudziesięciu do kilkuset złotych i nie odbiegają od wartości markowych produktów powstałych w tradycyjny sposób.
 Na rynku działają z powodzeniem również mniejsze pracownie, choć prawdziwą popularnością cieszą się domowe wyroby produkowane przez entuzjastów rozwiązań upcyklingoych. Produkty mieszczące się kategoriach rękodzieła ekologicznego, Home Made i Do It Yourself przeżywają obecnie prawdziwy rozkwit. Takie wyroby znalazły sobie swoje miejsce nie tylko w Internecie czy na okolicznych jarmarkach ale coraz częściej zakupić można w normalnych, stacjonarnych sklepach. Przekrój asortymentu jest naprawdę różnorodny i nabyć można w zasadzie wszystko: od biżuterii, poprzez ubrania po przedmioty codziennego użytku.
 Upcycling zadomowił się również na dobre w sztuce. Coraz częściej inspiracją dla nowoczesnych artystów są rozwiązania ekologiczne. Coraz częściej również instalacje, obrazy, rzeźby powstają z odpadów. Maski z karnistrów Romuald Hazoumé,  "Głowa byka" Pabla Picassa czy instalacje Franka Gehry-rzeźba wykonana z siodełka rowerowego i kierownicy- to tradycyjne przykłady tego nurtu. Design ekologiczny w sztuce reprezentują również Polscy artyści. Do ciekawych przykładów należą prace Darii Burlińskiej, Kariny Marusińskiej czy Jacka Godlewskiego.
 Upcyclingowe działania firm, rękodzielników czy artystów mają nie tylko ogromny potencjał ekonomiczny. Jest to również bardzo efektywna forma popularyzacji i wirusowego zarażania ekologicznym stylem życia społeczeństwa (wciąż jeszcze) konsumpcyjnego.

Zalety hydroseparacji

Metoda hydrosepracji odpadów mógłby być jednym z wielu kroków na drodze do dostosowania polskiej gospodarki odpadami do unijnego poziomu. Wymaga to wielu lat pracy, zmian strukturalnych i technologicznych ale przede wszystkim mentalnych.

fot

Hydroseparcacja odpadów to jedno z bardziej innowacyjnych a zarazem ekologicznych i ekonomicznych rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami. W Polsce tego typu rozwiązania oferuje zaledwie kilka firm a ekspansję tej metody blokują ograniczenia finansowe i  mentalne.

Metoda stosowania separacji za pomocą wody, która jest dostarczana pod dużym ciśnieniem, ma tę przewagę nad innymi, iż pozwala odpadom zachowywać się w zgodzie z prawami fizyki. Jednocześnie wstępnie oczyszcza materiał, który łatwiej jest na późniejszych etapach  poddać pozostałym metodom odzysku i recyclingu.

Proces hydrosperacji w najogólniejszym rozumieniu polega na rozdzieleniu na poszczególne frakcje materiałowe wstępnie rozdrobnionej masy odpadowej. Przebiega to z pomocą wody, która we wstępnej fazie użyta jest do rozdrabniania – pod dużym ciśnieniem działa jak nożyce- w kolejnej, zaś do rozdzielania.

W zgodzie z podstawowymi prawami fizyki tworzywa lekkie np., plastik unoszą się na powierzchni wody, ciężkie (piasek, szkło, kamienie) opadają na dno wody a organiczne płyną z nurtem wody. Pozostałe materiały, poddawane są dodatkowym procesom, np. poprzez separacje magnetyczną w przypadku metali. Kolejnym etapem jest belowanie uzyskanych materiałów z podziałem na ich rodzaje.

Podstawową korzyścią tego procesu jest wyeliminowanie konieczności drogiej i pracochłonnej segregacji odpadów wykonywanych np. przez gminy. Drugą ważną kwestią jest skrócenie procesu przygotowania materiałów do recyclingu o etap czyszczenia odpadów dzięki użyciu wody. Pozwala to nie tylko skrócić czas, ale i oszczędzić pieniądze.

Z ekologicznego i ekonomicznemu punktu widzenia hydroseparacja pozwala na 100% wykorzystanie frakcji biodegradowalnych i positowych w procesach recyclingu. Pozwala to na wypełnienie najbardziej restrykcyjnych norm środowiskowych dotyczących oszczędności i zmaksymalizowanego zagospodarowania surowców, których wyczerpalność jest jednym z większych zagrożeń egzystencji ludzkiej.

Niezmiernie ważną cechą metody hydrosperacji jest cykl zamknięty procesu i samowystarczalność energetyczna i wodna. Takie podejście jest możliwe dzięki odzyskowi wody, który następuje  na etapie biodegradacji - po wstępnym oczyszczaniu ta sama woda jest wprowadzana ponownie do obiegu. W trakcie właściwego procesu hydrosperacji również jest ona odzyskiwana i zużywana w dalszych etapach procesu a przez to również możliwe jest wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej.

Hydrosepracja to ciekawa alternatywa dla kosztownego, mechanicznego jak i ręcznego rozdzielania oraz oczyszczania poszczególnych frakcji odpadów. Metoda ta pozwala zaoszczędzić czas, pieniądze i jakże cenne surowce. 

Kody materiałów do recyklingu

W recyklingu jest kilkanaście oznaczeń różnych materiałów, które mają również swój symbol. Dzisiaj pierwsze 7:

 PET - Poli(tereftalan etylenu) 

 PE-HD - Polietylen wysokiej gęstości

 PVC, PCW - Poli(chlorek winylu)

 PE-LD - Polietylen niskiej gęstości

 PP - Polipropylen

 PS - Polistyren 

 O - Other (m.in. nylon, szkło akrylowe, ABS, poliwęglany)

Na dzisiaj to wszystko. Już niedługo kolejna porcja symboli.

www.recyclingo.com